Pleśń śniegowa (szara pleśń śniegowa)

Pleśń śniegowa to typowa choroba grzybowa trawnika, która pojawia się zwłaszcza po zimie. Choroba ta atakuje nie tylko trawniki, ale także zboża, takie jak pszenica i jęczmień. Grzyb preferuje temperatury od 0 do 12 stopni Celsjusza oraz wysoką wilgotność, dlatego pleśń śniegowa pojawia się najczęściej jesienią lub po zimie. Warunki dla rozwoju grzyba są sprzyjające chłodną wiosną o dużej ilości opadów – zwłaszcza gdy wcześniej na trawniku zalegał śnieg. Jednak gdy temperatura wzrośnie powyżej 20 stopni, pleśń śniegowa przestaje się rozprzestrzeniać.

Istnieją różne rodzaje tej choroby trawnika, m.in. biała, szara i czarna pleśń śniegowa. Najczęściej mamy do czynienia z szarą pleśnią śniegową, znaną również jako pałecznica. Typowym patogenem wywołującym tę chorobę jest grzyb Microdochium nivale. Pleśń śniegowa nie jest niebezpieczna dla ludzi, ale w przypadku porażenia trawnika warto unikać chodzenia po nim, aby nie przenosić zarodników na butach. Podobnie jest z zwierzętami, takimi jak psy i koty – jeśli przejdą po porażonym trawniku, zazwyczaj im to nie zaszkodzi ale mogą roznosić zarodniki grzyba na swoich łapach. Zwierzęta roślinożerne, takie jak króliki czy świnki morskie, które jedzą trawę, nie powinny być wypuszczane na porażony trawnik.

W przypadku porażenia szarą pleśnią na trawniku pojawiają się nieregularne plamy barwy jasnoszarej lub brunatnej. Mogą mieć średnicę do 50 cm i często łączą się ze sobą. Trawa staje się sucha jak wiór i srebrzyście połyskuje. Źdźbła są często posklejane ze sobą. Czasami na trawniku wyraźnie można dostrzec przypominającą watę grzybnię – zwykle w miejscu, w którym infekcja zaczęła się rozwijać.

Rozwój szarej pleśni śniegowej najmocniej przyspiesza pogoda. Jeśli jest chłodno i wilgotno lub występują duże wahania temperatury – jak zwykle dzieje się wiosną i jesienią – klimat jest idealny dla rozwoju grzyba. Szczególnie gliniaste gleby są podatne na tę chorobę, ponieważ woda deszczowa lub roztopowa spływa wolniej i wilgoć utrzymuje się na nich dłużej. Taka wilgotność lub nawet powstanie zastoin wodnych sprzyja namnażaniu się zarodników grzyba.

Także skoszona trawa, warstwa filcu trawnikowego, ściółka, liście lub śnieg zalegający na trawniku mogą przyczynić się do wzrostu wilgotności powietrza. Przykryty trawnik nie może wtedy oddychać, a także otrzymuje zbyt mało światła. Nie tylko brak cyrkulacji powietrza mu szkodzi – ale także ograniczony dostęp do promieni słonecznych.  

Do powstawania pleśni śniegowej mogą się również przyczynić błędy w pielęgnacji trawnika jesienią, np. niewłaściwe nawożenie lub koszenie. Jesienią zalecamy stosowanie specjalnego nawozu trawnikowego bogatego w potas. Wzmacnia on odporność trawnika na zimowe warunki i chroni go przed mrozem oraz chorobami.
Zbyt wcześnie zakończyłeś koszenie trawnika? W takim przypadku źdźbła trawy mogą być zbyt długie i dodatkowo obciążać glebę – zwłaszcza pod warstwą śniegu. Złamane źdźbła trawy, podobnie jak zalegające liście, utrudniają cyrkulację powietrza i dostęp światła słonecznego. W zależności od warunków pogodowych, koszenie trawnika może być konieczne nawet do grudnia – tak długo, jak trawa nadal rośnie.

Profilaktyka to najlepsza ochrona przed rozprzestrzenianiem się uciążliwego patogenu grzybowego.. Obejmuje ona następujące działania: 

1. Właściwe nawożenie:
wzmocnij odporność trawnika poprzez właściwe nawożenie. Do pierwszego nawożenia wiosennego oraz nawożenia sezonowego i letniego polecamy nawóz do trawnika organiczno-mineralny. Przed zimą najlepiej sprawdzi się nawóz jesienny o wysokiej zawartości potasu, który wzmacnia trawnik.

2. Wertykulacja lub aeracja trawnika:
Wertykulację suchego trawnika należy przeprowadzić wiosną, trzy tygodnie po nawożeniu, gdy nawóz całkowicie się rozpuści. Dzięki temu usuniesz warstwę filcu i zapewnisz lepszy dostęp powietrza do trawy. W przypadku silnie zbitych gleb zalecana jest także aeracja trawnika. Kiedy najlepiej przeprowadzać aerację i wertykulację trawnika, dowiesz się z naszego artykułu „“

3. Usuwanie ubytków w trawie:
Na odkrytych miejscach należy dosiać nową trawę, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się chwastów i mchu, które osłabiają trawnik.

4. Regularne koszenie trawnika:
Wiosną i latem regularnie skracaj trawnik do wysokości 4–4,5 cm. Pamiętaj również o koszeniu trawy jesienią. Trawnik należy kosić do czasu, gdy trawa przestanie rosnąć – nawet jeśli oznacza to konieczność wyciągnięcia kosiarki z garażu w grudniu. Ściętą trawę należy natychmiast usunąć, nie zalecamy pozostawiania jej na trawniku.

5. Usuwanie liści i gałęzi:
Jesienią należy usuwać nie tylko ściętą trawę, ale także opadłe liście i gałęzie z powierzchni trawnika. Dzięki temu trawa ma lepszy dostęp do powietrza, szybciej schnie i jest mniej podatna na choroby.

6. Wapnowanie dostosowane do potrzeb trawnika:
Przed wapnowaniem trawnika należy najpierw sprawdzić pH gleby. Grzyb rozwija się najlepiej w zasadowym środowisku (pH powyżej 7,5), więc niepotrzebne wapnowanie może wręcz sprzyjać jego rozprzestrzenianiu się. Optymalny poziom pH zapewniający zdrowy wzrost trawy wynosi – w zależności od rodzaju gleby – od 5,5 do 7,5.

Nie ma obecnie środków ochrony roślin, które byłyby dopuszczone do zwalczania pleśni śniegowej w przydomowym trawniku. Jednak taka kuracja zwykle nie jest konieczna – wraz ze wzrostem temperatur i osuszeniem gleby pleśń śniegowa zazwyczaj ustępuje samoistnie. Aby zapobiec rozprzestrzenianiu się tej choroby grzybowej, najlepiej przestrzegać wymienionych wcześniej działań profilaktycznych.

Zastanawiasz się, co zrobić po ataku pleśni śniegowej? Gdy pleśń ustąpi, na trawniku mogą pozostać nieestetyczne, łyse miejsca. Jeśli same się nie zarosną, warto dosiać tam nową trawę. Należy również zapobiegać ponownemu porażeniu grzybem – dlatego najlepiej trzymać się opisanych powyżej zasad profilaktyki pleśni śniegowej. Życzymy powodzenia!!