Ćma bukszpanowa

Szczególnie niepożądanym gościem w naszych ogrodach jest ćma bukszpanowa wywodząca się z Azji. Wygłodniałe gąsienice mogą w krótkim czasie całkowicie ogołocić bukszpany z liści.

Owad w Europie pojawił się po raz pierwszy w roku 2007. Ze względu na brak naturalnych wrogów szybko stał się jednym z najgroźniejszych szkodników bukszpanów żerujących na bukszpanie (Buxus sempervirens). Jednak pomimo mocnych zniszczeń, do jakich zdolny jest ten owad, zauważenie ćmy bukszpanowej nie musi oznaczać zagłady Twoich zimozielonych roślin. W tym artykule dowiesz się wszystkiego na temat działań profilaktycznych i interwencyjnych przeciwko temu szkodnikowi oraz o sposobach ratowania bukszpanu zaatakowanego przez owada.

Ćma bukszpanowa (Cydalima perspectalis) należy do owadów o aparacie gębowym gryzącym. Gąsienice ćmy bukszpanowej, mogą osiągać długość do 5 cm i to właśnie one są odpowiedzialne za szkody w ogrodzie. Gąsienice są koloru jasnozielonego lub ciemnozielonego, z ciemnymi plamami i białymi szczecinkami. Ich głowa jest barwy czarnej. Larwy wylęgają się już wczesną wiosną i przez cztery tygodnie intensywnie żerują na bukszpanach. Po osiągnięciu odpowiedniego rozmiaru przepoczwarzają się, a tydzień później z kokonu wykluwa się niewielki, biały motyl.

Dorosłe osobniki ćmy bukszpanowej mają białe, srebrzyście połyskujące skrzydła z charakterystyczną brązową obwódką. Ze względu na rozpiętość skrzydeł wynoszącą od 40 do 45 milimetrów tę ćmę zaliczamy do molowców. Życie dorosłego owada jest jednak krótkie – ma on tylko około 8 dni na złożenie jak największej liczby jaj. Sam motyl rzadko przebywa na bukszpanie. Zazwyczaj preferuje inne rośliny, lecz w momencie składania jaj samica powraca na bukszpan. Niestety, często wybiera zdrowe, wcześniej niezaatakowane rośliny, co sprawia, że szkodnik rozprzestrzenia się w szybkim tempie. W ciągu roku może rozwinąć się kilka pokoleń ćmy bukszpanowej.

Larwy wyklute z jaj złożonych przez osobniki z ostatniego pokolenia zimują w oprzędach między gałązkami bukszpanu, a na wiosnę wykluwają się ponownie.

Motyl składa swoje jaja głównie na spodzie liści bukszpanu. Po około czterech dniach wylęgają się zielone larwy, które początkowo mają zaledwie kilka milimetrów długości. Gąsienice żerują nie tylko na liściach, ale również na korze i drewnie bukszpanu. Ich żer prowadzi do znacznych uszkodzeń, a w konsekwencji do obumierania rośliny. Ponieważ młode larwy są bardzo małe i początkowo ukrywają się wewnątrz krzewu, pojawienie się ćmy często przechodzi niezauważone przez dłuższy czas. Istnieją jednak pewne oznaki wskazujące na obecność ćmy bukszpanowej:

• oprzędy pomiędzy gałązkami nieco przypominające gęsto utkaną sieć pająka
• suche, brązowe liście
• obumarłe gałązki
• niewielkie kupki odchodów na liściach

Dlatego zalecamy regularnie kontrolować bukszpan pod kątem inwazji szkodnika. Sprawdzaj także spód liści i delikatnie rozchylaj gałązki, aby zajrzeć do wnętrza krzewu.

Gdy zauważysz atak szkodnika, trzeba działać szybko. Istnieje kilka sposobów na uratowanie zaatakowanego bukszpanu i zwalczanie ćmy bukszpanowej.

1. Usuwanie ręczne

ekologiczną i naturalną metodą zwalczania ćmy bukszpanowej jest ręczne usuwanie gąsienic. W przypadku niewielkiego stopnia infestacji lub posiadania małych, pojedynczo rosnących roślin jest to stosunkowo łatwe do wykonania. Sytuacja staje się trudniejsza, jeśli ćma zaatakowała cały żywopłot lub grupę bukszpanów – zwłaszcza że gąsienice chowają się wewnątrz rośliny i często są trudne do zauważenia.
Aby nieco przyspieszyć tę czasochłonną pracę, dobrym pomysłem jest często użycie myjki ciśnieniowej lub dmuchawy do liści. Dzięki tym urządzeniom można zdmuchnąć gąsienice z bukszpanu na jasną podkładkę, skąd można je łatwiej zebrać. Jednak w przypadku intensywnych podmuchów istnieje ryzyko, że pomimo użycie podkładki gąsienice zostaną zdmuchnięte na wszystkie strony. To dodatkowo utrudnia ich późniejsze zebranie. Ponadto sama roślina może ucierpieć w wyniku takiego zabiegu, dlatego preferujemy usuwać gąsienice ręcznie zamiast uciekać się do z pozoru łatwiejszych alternatyw.

2. Mocne przycinanie

jeśli zauważysz dużą liczbę gąsienic lub ich oprzędy, a pojedyncze pędy są już mocno uszkodzone, pomocne może być przycięcie rośliny. Odcięte części rośliny należy natychmiast zniszczyć – najlepiej wyrzucając je do pojemnika na odpady zmieszane, aby zapobiec ponownej infestacji. Jednak tak silne przycinanie zawsze stanowi dla bukszpanu duże obciążenie.

3. Oprysk

w przypadku rozległej infestacji istnieje ryzyko, że nie uda Ci się pozbyć wszystkich szkodników. W takiej sytuacji pomocne mogą być środki do oprysku. Naturalnym sposobem na utrudnienie życia ćmie bukszpanowej i przywrócenie rośliny do dobrej kondycji jest zastosowanie specjalistycznego preparatu

Aby zapewnić roślinie optymalną ochronę, należy dokładnie opryskać bukszpan środkiem. Należy także opryskać wnętrze krzewu, ponieważ to właśnie tam ukrywa się większość gąsienic.

Troskliwa pielęgnacja może pomóc zainfekowanemu bukszpanowi szybciej się zregenerować. Aby roślina mogła zdrowo rosnąć, trzeba ją podlewać w prawidłowy sposób i dostarczać odpowiednią ilość składników odżywczych. Warto też pamiętać o nawozie oraz wapnowaniu gleby wokól bukszpanów, które wspierają wspierają„układ odpornościowy” roślin i przyspieszają ich regenerację po uszkodzeniach spowodowanych przez ćmę bukszpanową.

1. Regularna kontrola

Pamiętaj, aby dokładnie obejrzeć bukszpan jeszcze przed zakupem.: Małe czarne odchody lub charakterystyczne oprzędy mogą być pierwszymi oznakami infestacji. Jeśli bukszpan rośnie już w Twoim ogrodzie, sprawdzaj go profilaktycznie pod kątem występowania szkodników raz w tygodniu, od lutego do listopada i rozpocznij zwalczanie szkodnika, gdy tylko spostrzeżesz pierwsze oznaki jego obecności.

2. Pułapki na ćmę bukszpanową

Aby wcześnie wykryć infestację, zalecamy instalację pułapkie lejkowej. Jest to pułapka feromonowa. Przyciąga ona samce ćmy bukszpanowej za pomocą zawartego w niej feromonu. Owady zostają uwięzione w pułapce i nie mogą już zapłodnić samic. Przerywamy tym samym cykl rozmnażania i nie dochodzi do składania jaj w bukszpanach. Pułapkę można umieścić w pobliżu bukszpanów na początku sezonu ogrodniczego, czyli od marca.

3. Naturalni wrogowie

Przez pierwsze lata wydawało się, że nasze rodzime ptaki ogrodowe są niespecjalnie zainteresowane larwami ćmy bukszpanowej. Podejrzewano, że ptaki po prostu nie są w stanie strawić tych owadów. Jednak sytuacja powoli zaczyna się zmieniać – wróble, sikory, zięby i inne gatunki ptaków coraz częściej zjadają gąsienice ćmy bukszpanowej. Chociaż to za mało, aby całkowicie powstrzymać ekspansję tego szkodnika, może pomóc w ograniczeniu jego rozprzestrzeniania. Aby zachęcić ptaki do osiedlenia się w ogrodzie, warto przygotować dla nich wodę do picia oraz budki lęgowe. Dzięki temu ptaki staną się sprzymierzeńcami w walce z ćmą bukszpanową, pomagając ograniczyć jej populację jeszcze we wczesnym stadium infestacji.