compo image
  1. COMPO
  2. Porady
  3. Pielęgnacja roślin
  4. Podstawy
  5. Naturalne ogrodnictwo
  6. Rośliny przyjazne pszczołom – 3 porady dotyczące zakładania barwnej rabaty kwiatowej

3 porady dotyczące zakładania barwnej rabaty kwiatowej

Rośliny przyjazne pszczołom

Słonecznik, bodziszek i jeżówka – zasianie barwnych kwiatów to niezawodny sposób, aby latem sprawić radość pszczołom. Jak jednak wspierać te owady przez cały rok w poszukiwaniu pożywienia? O pokarm szczególnie trudno jest wiosną i jesienią. Dlatego chcemy pokazać Ci, które rośliny przyjazne pszczołom kwitną również w marcu i listopadzie oraz podzielić się trzema istotnymi poradami dotyczącymi zakładania rabaty kwiatowej, którą pokochają owady. Na końcu artykułu znajdziesz również plan nasadzeń dla rabaty kwiatowej przyjaznej pszczołom.

compo image

Co tam bzyczy?

Pszczoła – niedoceniany mieszkaniec ogrodu

Mimo że pszczoła miodna nie przekracza dwóch centymetrów długości, należy do najważniejszych zwierząt użytkowych. Według Stowarzyszenia Pszczelarzy te czarno-żółte owady zapylają około 80% z 2000–3000 rodzimych roślin uprawnych i dziko rosnących. Jeśli zastanawiasz się, kto zapyla pozostałe 20% roślin, wyjaśniamy – zadanie to rozdzielają między siebie trzmiele, muchówki, motyle i inni zbieracze pyłku. Wiele z tych owadów jest wyspecjalizowanych w zapylaniu tylko jednej rodziny roślin. Oznacza to, że odwiedzają wyłącznie określone gatunki roślin należące do tej samej rodziny. Na przykład wczesna pszczolinka trybulanka zbiera pyłek tylko z roślin selerowatych. Dlatego najczęściej tę dziką pszczołę można spotkać na podagryczniku, trybuli leśnej lub dzikiej marchwi.

Jednak w wyniku stosowania monokultury, a także postępującego wylesiania i uszczelniania powierzchni naturalne siedliska stopniowo zanikają, a wraz z nimi odchodzą również niektóre gatunki roślin. To sprawia, że wyspecjalizowanym zapylaczom coraz trudniej jest znaleźć wystarczającą ilość pyłku i nektaru do przeżycia. Obecnie ponad 190 gatunków pszczół jest poważnie zagrożonych wyginięciem. Z drugiej strony, rzadkie gatunki roślin mogą przetrwać tylko wtedy, gdy istnieją owady zdolne do ich zapylania. Jeśli brakuje wyspecjalizowanych zapylaczy, rzadkich gatunki roślin mają bowiem nikłe szanse na rozmnażanie się i przetrwanie.

compo image

Sadzenie roślin przyjaznych pszczołom – 3 porady

Jeśli chcesz samodzielnie wspierać trzmiele, pszczoły miodne oraz motyle w ich poszukiwaniach nektaru i pyłku, warto pamiętać o trzech kluczowych kwestiach.

  1. Sadź rośliny kwitnące
    Żwirowe powierzchnie, ogrody skalne lub wybetonowane podwórza to prawdziwy koszmar dla pszczół. Zamiast tego sadź byliny kwitnące, cebulki kwiatowe lub zakładaj ogródki ziołowe. Owady będą również wdzięczne za krzewy i drzewa owocowe oraz liściaste, a także grządki warzywne. Generalnie obowiązuje zasada: wszystko, co zielone i kwitnie, to krok we właściwym kierunku. Na balkonie można zapewnić pszczołom więcej pożywienia, sadząc rośliny doniczkowe i balkonowe. Lawenda motylkowa, margerytka krzewiasta, lantana czy werbena przyciągają mnóstwo brzęczących pszczół!

Porada – sadźcie tak różnorodne rośliny, jak to możliwe – nawet jeśli w pobliżu nie ma wyspecjalizowanych w ich zapylaniu dzikich pszczół. Z urozmaiconego jadłospisu ucieszą się również pszczoły miodne!

  1. Sadź rośliny kwitnące w różnym czasie
    Aby pszczoły mogły przez cały rok zbierać nektar i pyłek, warto sadzić w ogrodzie rośliny kwitnące w różnym czasie. Dzięki temu będziesz mieć gwarancję, że przez prawie cały rok coś w Twoim ogrodzie będzie kwitło. Szczególnie wiosną i jesienią często występują niedobory pożywienia, ponieważ jest zbyt mało kwitnących roślin. Dlatego warto posadzić w ogrodzie wczesne kwiaty cebulowe, takie jak krokusy czy przebiśniegi, a na jesień przygotować piękną rabatę bylinową.
     
  2. Twórz schronienia dla pszczół
    Stary pień drzewa wśród pokrzyw, ostów i żmijowca, otoczony jeżynowym żywopłotem, to dla wielu owadów prawdziwy raj. Jeśli dodatkowo postawimy w pobliżu płaską miseczkę z wodą – najlepiej z kilkoma kamieniami jako „wyspami” – wkrótce w tym miejscu zadomowią się najróżniejsze stworzenia.
    ”Dziki” ogród warto rozszerzyć również na inne części ogrodu – wtedy nawet jesienią nie będzie w nim pusto. Wiele bylin trzeba przycinać dopiero na wiosnę, ponieważ w chłodnych miesiącach ich łodygi stanowią doskonałe schronienie dla owadów.

    Porada: można także zbudować mały hotel dla owadów i umieścić go w ogrodzie lub powiesić na ścianie balkonu. Szczególnie w przypadku mniejszych ogrodów lub balkonów takie hotele dla owadów są świetnym rozwiązaniem, jeśli chcesz zapewnić pszczołom schronienie na niewielkiej przestrzeni.
compo image

Rośliny przyjazne dla pszczół – wieloletnie vs. jednoroczne

Teraz, gdy dowiedzieliście się już trochę o pszczołach, przejdźmy do roślin przyjaznych tym owadom. Zasadniczo można powiedzieć, że najlepszym wyborem są rodzime rośliny kwitnące o otwartych kwiatach. Z kolei kwiaty o pełnych kwiatach oraz odmiany uzyskane w warunkach sztucznych, które niemal nie zawierają nektaru i pyłku, a także zwykłe rośliny rośliny, często nie są zbyt chętnie wybierane przez owady.

Do ogrodu przyjaznego pszczołom lub atrakcyjnej dla tych owadów rabaty kwiatowej najlepiej nadają się rośliny wieloletnie i mrozoodporne, które bez problemu przetrwają zimę i będą rosnąć przez kilka lat. Wymagają one znacznie mniej pracy, ponieważ nie trzeba ich co roku sadzić od nowa.

Jeśli jednak ktoś lubi co wiosnę na nowo obsadzać rabaty, skrzynki balkonowe czy donice, również wśród roślin jednorocznych znajdzie wiele gatunków przyjaznych pszczołom. Są to m.in.: mak polny, lantana, słoneczniki, żmijowiec, kosmosy czy nagietki. Możesz także oczywiście założyć całą łąkę kwietną dla pszczół.

Porada: również rośliny warzywne przyciągają pszczoły. Kolorowa grządka warzywna to więc nie tylko przyjemność dla naszego podniebienia, ale także dla naszych bzyczących współlokatorów żyjących w ogrodzie!

compo image

Które zimotrwałe rośliny są przyjazne pszczołom?

Wiele mrozoodpornych, przyjaznych pszczołom roślin można znaleźć wśród bylin. Do ogrodów idealnie nadają się takie gatunki jak: kłosowiec, lawenda wieloletnia, bodziszek, zawilec jesienny, krwawnik pospolity, słonecznik bylinowy, rozchodnik, a także różne odmiany astrów, jeżówka purpurowa czy rdest wężownik.

Mała, zimotrwała rabata ziołowa z rozmarynem, tymiankiem, szałwią i oregano również sprawi pszczołom wiele radości. Choć często te rośliny uznawane są za chwasty, to pszczoły wyjątkowo chętnie odwiedzają bluszczyk kurdybanek, koniczynę, mniszek lekarski i podagrycznik. Niestety, te dzikie zioła rzadko nadają się na rabaty ozdobne, ponieważ zazwyczaj są bardziej ekspansywne niż inne rośliny. Może się więc zdarzyć, że w końcu w rabacie pozostanie tylko podagrycznik lub bluszczyk kurdybanek, a pozostałe rośliny zostaną przez nie wyparte. Dlatego te rodzime zioła lepiej pozostawić w „dzikim zakątku” ogrodu.

Mnóstwo mrozoodpornych roślin uwielbianych przez pszczoły można znaleźć także wśród roślin cebulowych i bulwiastych. Na przykład krokusy, cebulica syberyjska, przebiśniegi i rannik zimowy dostarczają owadom pożywienia już w pierwszych miesiącach roku.

Poniższa tabela zawiera zestawienie różnych wieloletnich i zimotrwałych kwiatów, które doskonale sprawdzą się przez cały rok na kolorowej rabacie przyjaznej pszczołom. Oczywiście czas ich kwitnienia może się różnić w zależności od gatunku i odmiany rośliny. Duży wpływ na to ma także zmieniająca się sytuacja pogodowa.

Tabela – Ziomotrwałe kwiaty idealne dla pszczół

RoślinaOkres kwitnienia

Izotoma nadwodna

 od czerwca od października

Ciemiernik

od listopada do grudnia

Kłosowiec

od lipca do września

Pierwiosnek lekarski

od marca do maja

Złocień barwierski

od czerwca do października

Rudbekia żółta

od sierpnia do października

Krwawnik pospolity

od czerwca do października

Gajowiec wielkokwiatowy

od lipca do października

Floks wielkolistny

od lipca do września

Nachyłek wielkokwiatowy

od czerwca do października

Zawilec jesienny

od sierpnia do października

Dzielżan jesienny

od lipca do października

Rozchodnik okazały

od sierpnia do października

Pierwiosnek wyniosły

od marca do maja

Rdest wężownik

od czerwca do października

Aster poduszkowy

od sierpnia do października

Pierwiosnek poduszkowy

od marca do kwietnia

Aster błękitny

od czerwca do października

Dąbrówka rozłogowa

od czerwca do lipca

Lawenda wąskolistna

od czerwca do września

Ciemiernik wschodni

od marca do maja

Aster wrzosolistny

od września do października

Kocimiętka błękitna

od maja do września

Gaura biała

od czerwca do września

Żurawka

od kwietnia do lipca

Jeżówka purpurowa

od lipca do września

Aster pirenejski

od sierpnia do października

Rozmaryn

od kwietnia do czerwca

Heliopsis

od czerwca do października

Rudbekia

od sierpnia do października

Słonecznik dziesięciopłatkowy

od czerwca do października

Szałwia łąkowa

od czerwca do sierpnia

Bodziszek# „Rozanne”#

od czerwca do listopada

Inne odmiany bodziszków

od maja do września

Aster zimowy/ chryzantema ogrodowa

od sierpnia do listopada

Czosnek ozdobny

od kwietnia do września

Drzewa i krzewy przyjazne pszczołom

Jeśli obok rabaty kwiatowej masz jeszcze trochę miejsca, możesz oczywiście posadzić także krzewy i drzewa przyjazne pszczołom. Jednym z pierwszych źródeł pożywienia w roku jest na przykład wierzba iwa. Oprócz niej jedzenia pszczołom dostarczają też klon czy kwitnące drzewa owocowe, takie jak wiśnia, jabłoń czy grusza a przy tym wyglądają zjawiskowo ustrojone w kwiaty!  Niektóre gatunki dzikich owoców także bardzo wcześnie kwitną. Warto wymienić tutaj choćby dereń jadalny, świdośliwę miedzianolistną czy tarninę.
Pszczoły uwielbiają też kwitnące krzewy – forsycję, budleję Dawida czy śnieguliczkę. Zamiast płotu można posadzić żywopłot z berberysu lub ligustru. Taki żywopłot nie tylko stanowi schronienie dla owadów, ale również dla ptaków i jeży.

Jak się za to zabrać?

Jak założyć rabatę dla pszczół – 3 porady

compo image

Pierwsza porada

Zakładamy rabatę – jaki termin będzie odpowiedni?

Najlepszy czas na sadzenie bylin, krzewów ozdobnych czy krzewów owocowych to późne lato, kiedy gleba jest jeszcze dobrze nagrzana, a temperatury stopniowo spadają, ale wciąż są dalekie od zera. Rośliny przyjazne pszczołom można sadzić też wiosną, już po ostatnich przymrozkach, aby już latem cieszyć się pierwszymi kwiatami.
Jeśli chcesz posadzić między bylinami krokusy lub przebiśniegi, najlepszym czasem na to będzie jesień. Nawet pod koniec listopada można jeszcze sadzić rośliny cebulowe, o ile gleba nie jest zamarznięta. Porada: aby ochronić cebulki przed gryzoniami, warto umieścić je w siatce lub koszyczku ochronnym.

Druga porada

Zakładamy rabatę – jakie stanowisko wybrać?

Lawenda najlepiej rośnie na lekkich, piaszczystych, suchych glebach w pełnym słońcu. Z kolei zawilec jesienny preferuje gleby żyzne i umiarkowanie wilgotne oraz półcień. Przed założeniem rabaty dla pszczół warto zastanowić się, jakie wymagania mają konkretne rośliny. Czy tolerują wapń? Potrzebują dużo składników odżywczych? Wolą glebę wilgotną, bardziej gliniastą czy raczej suchą i piaszczystą? Wszystkie te czynniki wpływają na ich rozwój. Niektóre rośliny są wytrzymałe i rosną dobrze nawet w mniej sprzyjających warunkach. Inne natomiast słabną, karłowacieją i stają się bardziej podatne na choroby.

compo image

Trzecia porada

Zakładamy rabatę – aspekty estetyczne

Dla pszczół nie ma znaczenia, czy wyższe rośliny stoją z przodu czy z tyłu, czy kolory dobrze się ze sobą łączą i czy poszczególne egzemplarze mają podobną charakterystykę wzrostu. Jednak jeśli rabata dla pszczół ma być także atrakcyjna wizualnie, warto zwrócić uwagę na trzy czynnika.

  1. Wysokość roślin
    Wyższe rośliny najlepiej sadzić w tylnej części rabaty. Średnie zalecamy umieszczać pośrodku, a najniższe i rośliny okrywowe z przodu. Dzięki temu każda roślina będzie widoczna w pełnej krasie. Sadź rośliny w taki sposób, aby ich wysokości dobrze ze sobą współgrały.
     
  2. Charakterystyka wzrostu
    Szczególnie efektownie wyglądają rabaty, na których wysokie, strzeliste rośliny, takie jak zawilce jesienne, przeplatają się z bardziej zwartymi roślinami, np. żurawką. Sprawia to, że rabata jest bardziej urozmaicona. Ważne jest również zachowanie odpowiednich odstępów, aby rośliny miały wystarczająco miejsca do rozwoju. Przed zasadzeniem rośliny zwróć uwagę na jej charakterystykę wzrostu – posadzenie bardzo silnie rosnących, dominujących roślin obok bardziej delikatnych egzemplarzy zazwyczaj kończy się tym, że słabsza roślina zostaje wyparta.
     
  3. Kolory
    W zależności od gustu rabata może charakteryzować się łagodnymi przejściami kolorystycznymi, ale nic też nie stoi na przeszkodzie, aby rośliny mocno ze sobą kontrastowały. Delikatne zestawienia można uzyskać poprzez łączenie kolorów sąsiadujących w kole barw lub różnych odcieni tej samej barwy. Dobrze zagra m.in. połączenie barwy bzu, ciemnego fioletu i bieli. Jeśli zależy Ci na mocnych kontrastach, wybierz kolory znajdujące się na kole barw po przeciwległej stronie, np. niebieski, żółty i fioletowy.
compo image

Plan nasadzeń dla rabaty przyjaznej pszczołom

Przygotowaliśmy dla Ciebie przykładowy plan nasadzeń dla kwietnej rabaty przyjaznej pszczołom. Na tej rabacie znajdziesz różnorodne rośliny, które pokochają owady. Może to być choćby cudownie pachnąca lawenda, biały czosnek olbrzymi czy obsypana różowym kwieciem gaura. W zależności od gatunku bądź odmiany rośliny kwitną od kwietnia do października, dzięki czemu pszczoły mają zapewnione pożywienie przez kilka miesięcy. Kwiaty w odcieniach fioletu, bieli lub lawendowego błękitu stanowią zachwycający widok.
Wyszczególnione poniżej rośliny są mrozoodporne, uwielbiają słońce i dobrze znoszą suszę. Jeśli więc zdarzy Ci się zapomnieć o podlewaniu, rośliny nie będą miały Ci tego za złe. Najlepiej czują się na stanowiskach słonecznych lub przynajmniej półcienistych. Gleba powinna być dobrze przepuszczalna i mieć raczej tendencję do przesychania niż do zatrzymywania wilgoci. Wiosną rośliny ucieszą się z dodatkowej dawki składników pokarmowych, na przykład podanej w formie COMPO BIO BLAU nawozu do ogrodu.

Nr

Sorte

Wysokość

Szerokość

Czas kwitnienia

Kolor kwiatów

1

Czosnek ozdobny „Mount Everest”

120 cm

30 cm Breite

Czas kwitnienia:od maja do czerwca

Kolor kwiatów: białe

2

Gaura Lindheimera „Siskiyou Pink”

 

80 cm

40 cm

Czas kwitnienia: od czerwca do października

Kolor kwiatów: różowe

3

Lawenda „Hidcote Blue”

 

50 cm

40 cm Czas kwitnienia: Szerokość

Czas kwitnienia: od maja do sierpnia

Kolor kwiatów: fioletowe

4

Rozmaryn „Blue Winter”

 

60 cm

40 cm

Czas kwitnienia: od maja do sierpnia

Kolor kwiatów: niebieskie

5

Floks szydlasty „White Delight”

 

15 cm Höhe

30 cm

Czas kwitnienia: od kwietnia do czerwca

Kolor kwiatów: białe

6

Rozchodnik „Carl”

40 cm

45 cm

Czas kwitnienia: od sierpnia do września

Kolor kwiatów: ciemnoróżowe

7

Kocimiętka „Kit Cat”

30 cm Höhe

40 cm

Czas kwitnienia: od maja do sierpnia

Kolor kwiatów: niebiesko-fioletowe

Porada: nie spiesz się z przycinaniem

Z przycinaniem bylin warto poczekać do wiosny. Rośliny te stanowią bowiem doskonałe schronienie dla owadów podczas mroźnej zimy. Jednak chore byliny należy przyciąć już jesienią.

Jak się za to zabrać?

Zakładanie łąki kwietnej

Zaprezentujemy Ci w 3 krokach, w jaki sposób zmienić swoją rabatę w kwitnącą łąkę kwietną!

Przejdź do artykułu

Udostępnij

Zapisz się do newslettera

POZOSTAŃ Z NAMI W KONTAKCIE

Jeżeli chcesz otrzymywać od nas sezonowe porady, inspiracyjne artykuły i praktyczne wskazówki dotyczące pielęgnacji roślin i ogrodu zapisz się do naszego newslettera.

Dziękujemy za zapisanie się do naszego newslettera. Na podany adres e-mail wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym. Proszę kliknąć link w celu ukończenia rejestracji.

Proszę podać adres e-mail.  Proszę zaznaczyć wymagane pola.