Takahashia japonica

Dzięki swoim przypominającym bawełnę, białym „sznurkom”, które oplatają liście i gałęzie, Takahashia japonica jest szkodnikiem, którego naprawdę trudno przeoczyć. Ten misecznik wywodzący się z Azji, w większości krajów europejskich jest jeszcze stosunkowo mało znany. Jednak na południu kontynentu zdążył już narobić sporo problemów.

Takahashia japonica należy do rodziny misecznikowatych (Coccidae), które zaliczają się do najczęściej spotykanych intruzów przedostających się na nowe terytoria. W Europie Takahashia japonica jest gatunkiem stosunkowo nowym. Szkodnik ten pochodzi z Azji i po raz pierwszy zauważono go na drzewach morwowych w Japonii. Od tego czasu rozprzestrzenił się w całych Chinach, Korei Południowej i Indiach. Ten gatunek misecznika najczęściej atakuje krzewy ozdobne.

Takahashia japonica nie stanowi zagrożenia dla ludzi, ale może wyrządzać poważne szkody wśród drzew ozdobnych i owocowych. Szkodnik żywi się sokiem roślinnym pobieranym z rośliny żywicielskiej, co może prowadzić do jej osłabienia, a nawet stopniowego zamierania. Obecność szkodnika można rozpoznać po przypominających watę białych sznurkach, które zaciskają się wokół gałęzi w formie pętli. W języku angielskim określa się go jako „string cottony scale”, natomiast w języku niemieckim bywa nazywany „Schnurbaumwollschuppe” lub „Fadenbaumschuppe”. Na razie trudno oszacować, jak duże szkody może wyrządzić ten groźny szkodnik.

Ten egzotyczny misecznik tworzy jedno pokolenie rocznie. Wiosną, pod koniec kwietnia i na początku maja, dorosłe samice wytwarzają charakterystyczne, woskowe worki jajowe, które wyglądają jak białe pętle lub sznurki. Larwy wykluwają się pod koniec maja i na początku czerwca, po czym przemieszczają się z gałęzi na liście. Później żerują na spodniej stronie liści i odżywiają się sokiem roślinnym przez całe lato. Jesienią misecznik powraca z liści na gałęzie, gdzie zimuje.

W 2017 roku misecznik został po raz pierwszy wykryty poza swoją azjatycką ojczyzną. Szkodnik pojawił się we włoskiej miejscowości Cerro Maggiore w pobliżu Mediolanu. Od tego czasu Takahashia japonica rozprzestrzeniła się na różne regiony Włoch. Szczególnie upodobała sobie ambrowce oraz czarne morwy.

Jednak inne kraje europejskie również padły łupem tego szkodnika. W Anglii stwierdzono go po raz pierwszy w 2018 roku, a już w 2019 roku pojawił się w Chorwacji. Według doniesień medialnych Takahashia japonica przekroczyła już granicę Włoch i pojawiła się w Szwajcarii, w miejscowości Brissago.

Do naszego kraju jeszcze nie dotarła – według doniesień szkodnik nie przekroczył jeszcze niemieckiej granicy. Jednak w przypadku zaobserwowania tego owada należy natychmiast zgłosić go do odpowiedniej instytucji specjalizującej się w ochronie roślin.

Nie same owady, lecz ich worki jajowe przypominające pętle są tym, co rzuca się w oczy jako pierwsze. Każda samica Takahashia japonica tworzy białą pętlę o długości około pięciu centymetrów. Te worki jajowe składają się z woskowatej substancji, która zawiera pomarańczowe jaja o wielkości około 0,5 milimetra. Można je rozpoznać po tym, że zazwyczaj zwisają z młodych gałązek rośliny lub bocznych pędów. Nawet po wykluciu się larw worki jajowe pozostają na zaatakowanej roślinie. Dorosłe samice są jasnobrązowe, podłużne i osiągają długość do siedmiu milimetrów oraz szerokość do czterech milimetrów.

Szkodnik ten jest polifagiem, co oznacza, że żywi się różnymi gatunkami roślin. Szczególnie chętnie atakuje drzewa i krzewy ozdobne. Dotychczas misecznik najczęściej był obserwowany na morwach, klonach i grabach. Jednak zaatakowane bywały również albicja, wiązowiec południowy oraz ambrowiec amerykański.

Oznacza to, że potencjalnie zagrożone są przede wszystkim szerokolistne rośliny żywicielskie z różnych rodzin botanicznych, takich jak brzozowate, hebankowate, bobowate, orzechowate, magnoliowate, morwowate, a także różowate i winoroślowate.

Obecnie eksperci zakładają, że Takahashia japonica rozprzestrzenia się głównie poprzez larwy. Larwy mogą przechodzić na inne rośliny żywicielskie, a także być przenoszone przez wiatr lub zwierzęta. Przemieszczanie się szkodnika z jednego miejsca na drugie może również następować biernie poprzez środki transportu lub zakażony materiał roślinny, taki jak odpady po przycinaniu drzew.

Jeśli zauważysz oznaki obecności szkodnika w lesie, parku lub we własnym ogrodzie, najważniejsze jest, aby je udokumentować – na przykład robiąc zdjęcie. Następnie najlepiej zgłosić znalezisko do instytucji specjalizującej się w ochronie roślin. Tylko w ten sposób można kontrolować populację i zapobiegać dalszemu rozprzestrzenianiu się owada.

Gumowate worki jajowe Takahashia japonica są niezwykle wytrzymałe – można je jednak usunąć poprzez przycięcie zaatakowanych gałęzi i pędów. W przypadku silnej inwazji zaleca się także zastosowanie specjalnego środka ochrony roślin przeznaczonego do zwalczania tarczników. Podczas stosowania zawsze należy przestrzegać instrukcji użytkowania podanych na opakowaniu produktu.